นิตยสาร Creative Thailand ปีที่ 5 ฉบับที่ 6

ประภาคารกับต้นหน

ความพยายามที่จะกอบกู้สถานการณ์เศรษฐกิจที่ล้มเหลวหรือสภาวะความตึงเครียดทางการเมืองนั้นกลายเป็นโจทย์ใหม่ที่หายใจรดต้นคอประเทศมหาอำนาจและประเทศกำลังพัฒนากันถ้วนหน้าเพราะเมื่อโมเดลเศรษฐกิจที่เคยใช้ได้ผลเสื่อมมนต์ลงระบบการเงินการธนาคารอยู่ในภาวะที่สภาพคล่องตึงตัวและความต้องการมีส่วนร่วมของประชาชนกลายเป็นพลังในการสื่อสารกับรัฐและสังคมโลกสถานการณ์ที่ว่านี้ราวกับเป็นสารเร่งปฏิกิริยาให้รัฐบาลในประเทศต่างๆสร้างแผนที่เดินทางใหม่ๆ ที่จะขับเคลื่อนประเทศและพลเมืองให้เดินทางถึงฝั่งแห่งความสุขร่วมกันของสังคม
ช่วง 2-3 เดือนที่ผ่านมาสหรัฐอเมริกาและจีนต่างเปิดพิมพ์เขียวแห่งการปฏิรูปประเทศทั้งมิติทางเศรษฐกิจและสังคมโดยเฉพาะจีนที่เรียกช่วงเวลาแห่งการปฏิรูปนี้ว่า “Great Transition” โดยช่วงเวลาการเปลี่ยนผ่านอันยิ่งใหญ่นี้จีนมุ่งปฏิรูปทั้งการเงินการคลังและภาษีสวัสดิการสังคมไปจนถึงค่าแรงและการกระจายรายได้นอกจากนั้นยังมีการวางแผนขยายเมืองขนาดเล็กเพื่อดึงดูดให้แรงงานในภาคชนบทไม่ละทิ้งที่อยู่ที่ทำกินเดิมมาแออัดในเมืองใหญ่ทั้งหมดนี้โดยหวังผลให้เศรษฐกิจภายในประเทศแข็งแรงแทนที่จะพึ่งพาแต่การส่งออกและการลงทุนซึ่งขยายตัวอย่างไม่หยุดยั้งตลอดสามทศวรรษที่ผ่านมา
เช่นเดียวกับประเทศมหาอำนาจที่วาโรชา (Varosha) จุดท่องเที่ยวเล็กๆ ริมชายฝั่งในประเทศไซปรัสกำลังดิ้นรนแสวงหาเส้นทางการกลับมาสู่ความรุ่งเรืองอีกครั้งหลังจากที่ครั้งหนึ่งในยุค 70 วาโรชาเคยเป็นจุดหมายปลายทางของนักท่องเที่ยวมหาเศรษฐีและนักแสดงระดับฮอลลีวูดที่ต่างมีบ้านพักตากอากาศที่นี่ไม่ต่างไปจากซึ่งความนิยมบนชายฝั่งเฟรนช์ริเวียรา (French Riviera) ของฝรั่งเศสแต่วาโรชาก็ฉายแสงได้ไม่นานเพราะเมื่อปี 2517 กองทัพกรีซได้ทำการรัฐประหารโค่นล้มอำนาจรัฐบาลไซปรัสโดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อควบรวมไซปรัสให้เป็นส่วนหนึ่งของกรีซต่อจากนั้นเพียง 5 วันกองทัพตุรกีก็ได้เคลื่อนพลมายังไซปรัสเพื่ออ้างสิทธิในการปกป้องพื้นที่แข่งกับกรีซพร้อมส่งทหารนับหมื่นเข้ามาและประกาศให้เป็นเขตหวงห้ามทำให้ประชาชนหวาดกล้วและพากันอพยพหนีโดยเฉพาะในวาโรชามีผู้คนกว่า 35,000 คนที่ละทิ้งบ้านเรือนจนกลายเป็นเมืองร้างและความทรุดโทรมก็ครอบงำเมืองแห่งนี้มายาวนานจนปี 2003 จึงมีการผ่อนปรนให้ผู้คนเริ่มเข้าไปในเมืองอีกครั้งเมื่อภาพความรกร้างได้ปรากฏเทียบเคียงกับอดีตอันงดงามทำให้เกิดแรงกระตุ้นที่จะปลุกเมืองที่หลับใหลให้ตื่นขึ้นอีกครั้งปัจจุบันจึงเกิดแคมเปญ ECO-City project โดยวาเซีย มาร์คีเดส (Vasia Markides) ศิลปินนิวยอร์กที่เชิญชวนให้ผู้คนได้กลับมาดูความงามของเวโรชาอีกครั้งและแนวคิดเล็กๆนี้ก็ได้รับการตอบรับเป็นอย่างดีจากทั้งรัฐบาลไซปรัสและตุรกีรวมถึงคนกลางอย่างสหประชาชาติด้วย
ไม่ง่ายเลยที่ในทุกๆหน่วยของสังคมโลกจะต้องดิ้นรนหาหนทางอยู่ร่วมกับอนาคตบ้างก็อาจเป็นทางลัดเพราะมีแสนยานุภาพเต็มเปี่ยมบ้างก็อาจต้องเริ่มจากการกู้ซากปรักหักพังขอเพียงแต่ผู้คนในสังคมไม่ติดหล่มกับความสำเร็จเก่าๆมองข้ามสัญญาณแห่งความเปลี่ยนแปลงหรือจมปลักกับความสูญเสียการเดินทางข้างหน้าแม้จะไม่ราบเรียบและการอ่านแผนที่เส้นทางใหม่จะไม่ง่ายดายเหมือนกับต้นหนที่ช่ำชองเส้นทางเรือในท้องทะเล แต่หากเห็นแสงไฟริบๆ จากยอดประภาคารก็จงกระชับโอกาสในกำมือไว้ให้แน่นตั้งสติให้มั่นคงเพื่อที่จะไม่ต้องลอยเคว้งคว้างกลางทะเลอีกต่อไป

ในเล่มพบกับ...

Classic Item… Volkswagen Kombi
Creative Entrepreneur… สำรวจธุรกิจย่านถนนข้าวสาร
Cover Story… Lost Situation: หลงทางท่ามกลางความเป็นจริง
Creative City… Sunset in Detroit
Creative will… buycott