ก็องดิด

ปรัชญนิยายเสียดสีชวนขันเรื่องเอกของโลก เขียนขึ้นเพื่อตอบคำถามเรื่องความเป็นไปในโลกนี้ เมื่อมนุษย์ต้องเผชิญทั้งภัยพิบัติจากธรรมชาติและจากน้ำมือมนุษย์ด้วยกัน เขาควรจะยังไว้วางใจในระบบความเชื่อที่มีอยู่ ควรจะเชื่อถือในสถาบันต่างๆที่เป็นองค์ประกอบหลักของสังคมของเขาต่อไปหรือไม่ เขาควรจะเชื่อมั่นในศักยภาพของความเป็นมนุษย์ และหวังจะรังสรรค์ผืนแผ่นดินและสังคมขึ้นใหม่หรือไม่

ก็องดิด ชายหนุ่มจากแคว้นเวสท์ฟาลี ต้องระเห็จออกจากปราสาทหลังงามเพราะเผลอใจไปจุมพิตมือของบุตรสาวท่านบารอน ชีวิตจึงระเหเร่ร่อนโซซัดโซเซไปท่ามกลางสงคราม ก่อนจะจับพลัดจับผลูได้เป็นทหารในกองทัพบุลกาเรีย แล้วต้องประสบเหตุวาตภัย เรืออับปาง แผ่นดินไหว พิธีเผาคนทั้งเป็น และเหตุการณ์เหลือเชื่ออีกมากมาย ดูเหมือนว่าเรื่องราวเลวร้ายที่เกิดขึ้นกับก็องดิดนั้นช่างขัดแย้งกับสิ่งที่อาจารย์วิชาปรัชญาพร่ำสอนเขาให้มองโลกในแง่ดี เช่นนี้แล้วก็องดิดควรจะเชื่อถือสิ่งใดกันเล่า

กล่าวได้ว่า ก็องดิด เป็นผลงานของบุคคลที่ถึงพร้อมด้วยวัยวุฒิและคุณวุฒิอย่างแท้จริง ก่อนหน้านี้วอลแตร์เคยเขียนบทกวี บทละคร บทความเชิงปรัชญา หนังสือประวัติศาสตร์ และเป็นราชบัณฑิต เขามีประสบการณ์ชีวิตที่โชกโชน เคยติดคุก เคยถูกเนรเทศ เคยมีชื่อเสียงเกียรติยศแล้วกลับตกต่ำในราชสำนักปารีส ราชสำนักเบอร์ลิน และราชสำนักมอสโก ประสบการณ์ชีวิตที่ผกผัน การเดินทาง การได้เห็นได้อ่าน ได้ศึกษามามาก ทำให้วอลแตร์ไม่อาจมองโลกในแง่ดีได้...