ข้าวนิสัยเสีย

คนกินข้าวนั้นควรตั้งคติ กินข้าวให้หมดจาน เพราะกว่าจะได้ข้าวมานั้น
ชาวนาต้องลำบากทั้งกายใจ คนกินข้าวไม่ควรกินข้าวที่มีนิสัยเสีย คือ
กินข้าวไม่หมดจานเป็นการไม่สงสารชาวนา อาชีพชาวนาเป็น
กระดูกสันหลังของชาติ เอาหลังสู้ฟ้าเอาหน้าสู้ดิน กว่าจะมามีข้าวให้เรากินนั้น
ชาวนาต้องลำบากกายาสักเท่าไร อาชีพชาวนาเป็นอาชีพที่ตะวันชายสู้ชีวิต
ทำมาหาเลี้ยงชีวิต คอบครัวสิบสองชีวิต ด้วยเนื้อที่ต้องเช่าห้าสิบไร่ ตะวัน
ทำนาคนเดียว ไม่มีภรรยาเพราะนางหนีจากตะวันไป ด้วยเหตุที่ชาวนา
อย่างตะวันยากจนต่ำต้อย เป็นแค่ชาวนาจนๆ ดูแล้วไม่ก้าวหน้าอะไร ตะวัน
เก็บความขมขื่นไว้ แต่ก็ปลงไม่คิดอะไร เพราะเรายากจนจริงๆ แต่กระนั้น
ก็ยังสู้ชีวิต เช่านาห้าสิบไร่ เลี้ยงลูกสาวสิบสองคนมาสิบปีแล้ว ตะวันมักสอนลูก
ให้รู้จักบุญคุณของข้าวนั้นว่า คนเราควรกินข้าวให้หมดจาน เตือนสติว่า
“ข้าวเอยข้าวสุกมีให้กินทุกฐานถิ่น กว่าจะเป็นข้าวให้เรากินมาถึงนี้ ชาวนา
ต้องลำบากทั้งกายใจ คนกินข้าวจงจำให้จงดี ชาวนานี้มีบุญคุณต่อเราไม่เบาเอย”
…..แต่ตะวันไม่แคล้วต้องกลุ้มใจ กับลูกสาวคนสุดท้องวัยกำลังซนจนได้ เพราะ
เธอมักกินข้าวไม่หมดจาน เหลือข้าวเป็นจานครึ่งจาน ซึ่งเป็นการกินข้าวที่นิสัยเสีย
……พ่อจะทำโทษเจ้านะ ให้แบกเม็ดข้าวทีละเม็ด ไปทิ้งคลองที่ไกลบ้าน