อพยพ เส้นทางสู่แผ่นดินแห่งพันธสัญญา

พระธรรมอพยพ เป็นพระธรรมเล่มที่สองในหมวดเบญจบรรณซึ่งเป็นหมวดแรกของพระคริสตธรรมคัมภีร์ภาคพันธสัญญาเดิม เรื่องราวของพระธรรมเล่มนี้ต่อเนื่องจากพระธรรมปฐมกาลคือ พระธรรมปฐมกาลจบลงด้วยเรื่องที่ยาโคบซึ่งมีอีกชื่อหนึ่งว่า “อิสราเอล” พร้อมกับบุตรหลานของท่านได้ย้ายถิ่นฐานจากดินแดนปาเลสไตน์เข้าไปอยู่ในอียิปต์ พระธรรมอพยพได้เริ่มต้นเรื่องของคนอิสราเอลที่อยู่ในอียิปต์ในฐานะทาส ถูกกดขี่ข่มเหง และได้รับความทุกข์ยากอย่างแสนสาหัส ในที่สุดพระเจ้าทรงให้โมเสสมาเป็นผู้นำชนชาติอิสราเอลออกจากอียิปต์กลับไปยังดินแดนที่พระเจ้าทรงสัญญาไว้ แต่กว่าคนอิสราเอลจะออกจากอียิปต์ได้ พวกเขาก็ถูกขัดขวางและกลั่นแกล้งจากฟาโรห์และข้าราชการของอียิปต์ พระเจ้าทรงให้ภัยพิบัติที่รุนแรง 10 ประการเกิดขึ้นแก่คนอียิปต์ก่อนที่ฟาโรห์จะทรงยอมปล่อยคนอิสราเอลออกมา

เมื่อออกมาแล้วคนอิสราเอลก็ต้องเร่งรีบหนีรถรบและทหารของอียิปต์ เพราะฟาโรห์กลับพระทัยและต้องการแรงงานกลับมาทำการก่อสร้าง คนอิสราเอลหนีมาจนมุมที่ทะเลแดง แต่พระเจ้าก็ทรงนำพาพวกเขาให้รอดไปได้ โดยทำให้ทะเลแดงแยกออก และคนอิสราเอลก็ข้ามไปได้อย่างปลอดภัย เมื่อทหารอียิปต์ตามมา ก็ถูกน้ำไหลกลับมาท่วมจนตาย

พระเจ้าทรงนำคนอิสราเอลมาถึงภูเขาซีนาย และประทานพระบัญญัติสิบประการแก่พวกเขา แต่คนอิสราเอลกลับทำบาปต่อพระเจ้า โดยสร้างรูปวัวหนุ่มด้วยทองคำขึ้นนมัสการแทนที่พระเจ้า คนที่ไม่ได้อยู่ฝ่ายพระเจ้าก็ถูกลงโทษถึงตาย หลังจากนั้น พระเจ้าก็ทรงนำคนอิสราเอลให้เดินทางผ่านถิ่นทุรกันดารเพื่อเข้าสู่แผ่นดินแห่งพันธสัญญา แต่น่าเสียดายที่พวกอิสราเอลได้กบฎต่อพระเจ้า โดยไม่ยอมเข้าในแผ่นดินที่พระองค์ทรงสัญญาว่าจะยกให้แก่พวกเขา พระเจ้าจึงทรงลงโทษพวกเขาให้เดินทางวนเวียนอยู่ในถิ่นทุรกันดารนานถึง 40 ปี แต่ถึงกระนั้นก็ตามพระองค์ก็ยังทรงเลี้ยงดูพวกเขาด้วยอาหารพิเศษที่ชื่อว่า “มานา”

พระธรรมอพยพ นอกจากกล่าวถึงการเดินทางที่ยาวนานและการผจญภัยที่น่าตื่นเต้นแล้ว ยังให้คำแนะนำในการดำเนินชีวิตกับคนอิสราเอลว่าควรจะดำเนินชีวิตอย่างไร จึงจะเป็นที่พอพระทัยพระเจ้า และได้ให้คำแนะนำว่ามนุษย์กับมนุษย์ควรปฏิบัติต่อกันอย่างไร จึงจะอยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุขและเป็นธรรม ข้อธรรมบัญญัติเหล่านี้ได้เป็นพื้นฐานของกฎหมายในหลายประเทศทั้งที่ยุโรปและอเมริกา

เค้าโครงเรื่องของพระธรรมเล่มนี้ได้ถูกนำมาสร้างเป็นภาพยนตร์หลายเรื่อง เช่น เรื่องบัญญัติสิบประการ (The Ten Commandments) ที่สร้างในปี ค.ศ. 1956 โดยบริษัท Paramount Pictures และนำแสดงโดย Charlton Heston และ ภาพยนตร์เรื่อง เดอะ ปริ๊นซ์ ออฟ อียิปต์ (The Prince of Egypt) ที่สร้างเป็นการ์ตูนในปีค.ศ. 1998 โดยบริษัท DreamWorks นอกจากนี้ก็ยังมีภาพยนตร์อีกเรื่องหนึ่งที่ชื่อว่า เอ๊กโซดัส (Exodus) ซึ่งเป็นชื่อของพระธรรมอพยพในภาษาอังกฤษ ที่สร้างในปี ค.ศ. 1960 เป็นเรื่องราวของเรือลำหนึ่งที่ชื่อว่า “เอ๊กโซดัส” ซึ่งได้บรรทุกชาวยิวที่รอดจากการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 อพยพกลับไปยังดินแดนแห่งพันธสัญญาเพื่อก่อตั้งประเทศอิสราเอลในปี ค.ศ. 1948 คนยิวในสมัยปัจจุบันกลับไปยังประเทศอิสราเอล เพราะพวกเขาเชื่อว่าประเทศอิสราเอลเป็นแผ่นดินแห่งพันธสัญญาที่พระเจ้าทรงมอบให้บรรพบุรุษของพวกเขาเหมือนในสมัยของพระธรรมอพยพ

ผู้ที่ได้อ่านพระธรรมอพยพ นอกจากจะได้รู้เรื่องราวของพระเจ้าและคนอิสราเอลแล้ว ยังได้มีโอกาสรู้เรื่องพื้นฐานทางกฎหมายและได้เข้าใจประวัติศาสตร์โลกที่สำคัญอีกด้วย และเพื่อช่วยผู้อ่านให้เข้าใจดีขึ้น สมาคมพระคริสตธรรมไทยจึงได้เพิ่มเติมเนื้อหาที่เป็นเกร็ดความรู้ไว้ตอนท้ายของหนังสือเล่มนี้ด้วย