ไฟเย็น (Sentimentalisme)

Another spring night piece. During their final hours together, trying to catch her lover unawares, Lucienne asks the young poet for the cause of his incapacity to be "overwhelmed" by feelings. As the night comes to an end, tragedy ensues. A delectably gothic tale of a doomed passion beneath its stone-cold façade.

รายงานกล่าวว่า นิสัยใจคอ (temperament) รวมทั้งความประพฤติติดตัว (mannerisms) ของนักเขียนหลายๆ คนนั้นผิดแผกจากคนปกติทั่วไป โดยในบางครั้งก็ยากจะขีดเส้นแบ่งว่า ตรงไหนเป็นนิสัยจริงๆ ของพวกเขา ตรงไหนเป็นการ “บ่มเพาะ” (cultivate) บุคลิกตัวตนขึ้นมาตามแบบฉบับตนเอง

ในเรื่องสั้น “ไฟเย็น” (Sentimentalisme) หนึ่งในนักเขียนประเภทที่ว่าเผชิญคำถามเกี่ยวกับ “ธรรมชาติทางอารมณ์” ของเขาจากปากหญิงคนรัก ซึ่งคำตอบของเขา (และผลที่ตามมา) ก็เผยถึงชีวิตภายในที่ไม่ธรรมดาของศิลปิน

เนื่องจาก comte de Villiers de l’Isle-Adam ใช้ประโยชน์จากเสียงเล่าบุคคลที่สามอย่างแนบเนียน เราจึงแทบไม่มีโอกาสได้ “เข้าไปในจิตใจหรือความคิด” ของตัวละครโดยตรง (ในแง่ของ interior monologue เลย) เว้นแต่สิ่งที่อยู่ใน “เครื่องหมายคำพูด” เท่านั้น (ซึ่งก็ถูกบอกเล่าอีกที) ทุกอย่างปรากฏให้เห็นแค่ “ลักษณะภายนอก” ทว่ากลับให้ผลลัพธ์รุนแรงกว่าการเผย “ห้วงทุกข์ภายใน” (inner turmoil) ออกมา ... เมื่ออ่านจบ หลายๆ คนน่าจะเห็นด้วยกับผู้แปลว่านี่เป็น conte cruel ที่ดีที่สุดเรื่องหนึ่ง และจัดเป็นผลงานคลาสสิกที่แสดงฝีไม้ลายมือของนักเขียนโบฮีเมียน-ขุนนาง มากพอๆ กับที่มันแสดงความคิดความอ่านของเขา.

* การแปลผลงานชิ้นนี้จัดทำขึ้นภายใต้เงื่อนไข Public Domain โดยนับจากวันที่ผู้ประพันธ์เสียชีวิตครบ 70 ปีเป็นต้นไป ไม่มีเจตนาละเมิดลิขสิทธิ์ทางกฎหมาย เเละเคารพธรรมสิทธิ์ (Moral Rights) ของตัวผู้สร้างสรรค์งานศิลปะทุกประการ *