นิตยสาร Creative Thailand ปีที่ 4 ฉบับที่ 1

แด่ความสมดุล

ที่สถานีรถไฟสตอกโฮล์ม เซ็นทรัล(Stockholm Central Station) ขณะที่ผู้ใช้บริการ 2.5 แสนคนกำลังดำเนินชีวิตอันเร่งรีบในแต่ละวันนั้น มีกิจกรรมบางอย่างที่เกิดขึ้นควบคู่ไปกับธุรกรรมอันสับสน นั่นคือการผลิตพลังงานทางเลือก และวงซิมโฟนี ออร์เคสตรา

สถานีรถไฟแห่งนี้นับเป็นจุดศูนย์กลางการเดินทางของกลุ่มประเทศสแกนดิเนเวีย มันมีอายุกว่าร้อยปี หินแกรนิตที่ทนทานของตัวอาคารเพิ่งได้รับการบูรณะใหม่จากรัฐบาลด้วยเม็ดเงินลงทุนกว่า 10.6 ล้านยูโร เพื่อสร้างสถานีที่ทันสมัย โอ่อ่า และเข้ากับวิถีชีวิตยุคใหม่ยิ่งขึ้น แต่ดูเหมือนสถานีรถไฟจะต้องเป็นมากกว่านั้น เพราะใจกลางอาคารได้ปรับให้มีพื้นโล่งกว้างเพื่อรองรับกิจกรรมต่างๆ ของเมือง และนั่นจึงเป็นเหตุให้วง Swedish Radio Symphony Orchestraสามารถแสดงสดขับกล่อมผู้คนที่กำลังสัญจรไปมาเพื่อเปิดตัวเทศกาลดนตรีปี 2012-2013 ที่กำลังจะมีขึ้น และที่ซับซ้อนไปกว่านั้นก็คือ มีเพียงไม่กี่คนที่จะรู้ตัวว่าระหว่างที่พวกเขาใช้บริการในสถานี ตนเองจะได้เป็นกลายแหล่งผลิตความอบอุ่นให้แก่ผู้คนในอาคารบล็อกถัดไป ซึ่งนวัตกรรมนี้เกิดจากบริษัทอสังหาริมทรัพย์ Jernhusenในสตอกโฮล์ม ที่ได้คิดค้นวิธีการเก็บเกี่ยวพลังงานส่วนเกินของผู้ใช้บริการเพื่อแปรรูปเป็นความอบอุ่น เนื่องจากแต่ละวันผู้ใช้บริการในสถานีราว 2.5 แสนคนล้วนมีกิจกรรมที่ใช้พลังงานและเกิดเป็นความร้อนส่วนเกินจำนวนมาก ไม่ว่าพวกเขาจะเดิน วิ่ง ซื้อหนังสือพิมพ์ หรือสั่งกาแฟ ดังนั้นในอาคารจึงมีเครื่องแลกเปลี่ยนความร้อนติดตั้งอยู่ในระบบระบายอากาศ ซึ่งจะแปลงความร้อนส่วนเกินจากร่างกายลงไปในบ่อน้ำร้อน และไอความร้อนนั้นจะวิ่งผ่านท่อไปยังอาคารฝั่งตรงข้าม เพื่อสร้างความอบอุ่นให้แก่ผู้คนแทนการเปิดเครื่องทำความร้อนจากไฟฟ้า โดยโครงการแปรรูปพลังงานนี้สามารถลดต้นทุนของอาคารสำนักงานลงได้ถึงร้อยละ 25 และนับเป็นนวัตกรรมที่น่าประทับใจเป็นอย่างยิ่ง เพราะในสตอกโฮล์มนั้นขึ้นชื่อเรื่องอากาศหนาวเย็นเกินบรรยาย และราคาก๊าซที่ต้องใช้ในการปรับอุณหภูมิให้อบอุ่นก็ยังพุ่งทะยานสูงขึ้นทุกปี

เรื่องราวของสถานีรถไฟอายุกว่าร้อยปี วงซิมโฟนี ออร์เคสตราที่บรรเลงสด และการลดต้นทุนด้านพลังงานที่ชาญฉลาด อาจแปลความได้อีกนัยหนึ่งในฐานะเรื่องของความภาคภูมิใจในประวัติศาสตร์ ความสุนทรีย์ของชีวิต และรายจ่ายที่ลดลง ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นอย่างกลมกลืนภายใต้ชีวิตประจำวันของผู้คนในสถานที่แห่งเดียวและเวลาเดียวกันได้อย่างไร คงต้องตอบว่าความเป็นไปได้นั้น เป็นผลจากการบริหารจัดการด้านการออกแบบ ซึ่งองค์ความรู้นี้ขยายความได้มากกว่าแค่ความงามหรือประโยชน์ใช้สอย แต่หมายถึงการสร้างมาตรฐานการดำเนินชีวิตอย่างสมดุล ทั้งการแก้ปัญหาด้านธุรกิจ การบริการเพื่อสาธารณะ รวมถึงเรื่องละเอียดอ่อนเช่นการบริหารความรู้สึกของผู้คนให้เต็มอิ่มหรือเต็มตื้นกับงานบริการชั้นเลิศ

การบริหารวิธีคิดด้านออกแบบที่ดีจึงนำไปสู่ความสมดุลและกลมกลืนของสินค้าและบริการ แต่ทั้งหมดต้องเกิดจากสมดุลของความรู้และความคิดด้วย เพื่อให้การออกแบบนั้นสร้างโอกาสในการแก้ปัญหาใหม่ๆ ในกระบวนการผลิตได้จริง เพราะหากไม่เป็นเช่นนั้น ผลผลิตที่ได้ก็จะเป็นเพียงสมมติฐานทางวิชาการที่ไม่เคยเป็นจริง หรือจินตนาการที่อยู่ครึ่งๆ กลางๆ เท่านั้นเอง

ในเล่มพบกับ...
The Object… Walking in the cloud
Matter…ถักทอนวัตกรรมทำมือ
Cover Story… Design is Opportunity การเดินทางครั้งใหม่ทางธุรกิจ
Creative Entrepreneur… NEW IDEAS ARE IN THE LIFEBLOOD OF DYSON
The Creative… สงครามและจุดเริ่มต้นใหม่ของกาลเวลา: งานออกแบบของดีเทอร์ รามส์