เวนิสวานิช

"เวนิสวานิชเป็นพระราชนิพนธ์แปลของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวที่ทรงแปลจากเรื่อง The Merchant of Venice ของวิลเลียม เชกสเปียร์ ซึ่งบทประพันธ์เรื่องนี้ได้รับการนำไปทำเป็นภาพยนตร์หรือแสดงละครมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน บัสสานิโยตกหลุมรักสาวงามนามว่าปอร์เชีย เขาต้องการเดินทางไปหานางซึ่งอยู่อีกเมืองหนึ่ง แต่เขาไม่มีเงินจึงไปขอยืมเงินอันโตนิโยเพื่อนรัก แต่ขณะนั้นทรัพย์สินทั้งหมดของอันโตนิโยไม่ได้อยู่กับตัว อันโตนิโยจึงขอยืมเงินไชล็อกนายทุนหน้าเลือดชาวยิวให้บัสสานิโย ไชล็อกให้ยืมเงินตามที่อันโตนิโยต้องการโดยไม่คิดดอกเบี้ย แต่หากอันโตนิโยใช้เงินคืนไม่ทันตามกำหนด อันโตนิโยต้องเฉือนเนื้อของตน 1 ปอนด์ให้แก่ไชล็อก อันโตนิโยไม่สามารถใช้หนี้ได้ทันตามที่กำหนดไว้ แต่ความฉลาดและไหวพริบของปอร์เชียก็ช่วยให้อันโตนิโยไม่ต้องเฉือนเนื้อของตนให้ไชล็อก นอกจากเนื้อเรื่องที่เข้มข้นแล้ว เวนิสวานิชยังได้สอดแทรกข้อคิดในเรื่องของความเมตตาต่อเพื่อนมนุษย์ด้วยกันไว้ ดังพระราชนิพนธ์ตอนหนึ่งว่า
“อันความกรุณาปรานี จะมีใครบังคับก็หาไม่
หลั่งมาเองเหมือนฝนอันชื่นใจ จากฟากฟ้าสุราลัยสู่แดนดิน”"