โคลงโลกนิติ

1 ในหนังสือดี 100 เล่มที่คนไทยควรอ่าน

โคลงโลกนิติมีลักษณะเป็นโคลงสี่สุภาพและมีภาษาบาลีกำกับในแต่ละบท สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศรทรงนิพนธ์ขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อจารึกลงบนแผ่นหินอ่อนประดับวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม โลกนิติเป็นระเบียบแบบแผนของโลก แต่เดิมเป็นภาษิตซึ่งปราชญ์อินเดียแต่งไว้แต่โบราณบ้าง เป็นพุทธภาษิตบ้าง ครั้นเมื่อกรมพระยาเดชาดิศรทรงนำมาแปลความ จึงทรงนิพนธ์บทสรรเสริญพระเกียรติคุณของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวเพิ่มเติมไว้ตอนต้นของเรื่อง แล้วนำโคลงภาษิตต่างๆ ที่มีเนื้อหาสอนใจทั้งทางโลกและทางธรรมเจ้ามารวบรวมไว้ต่อท้ายจนจบเรื่อง โคลงที่รู้จักกันดี เช่น ความรู้ดูยิ่งล้ำ สินทรัพย์ คิดค่าควรเมืองนับ ยิ่งไซร้ เพราะเหตุจักอยู่กับ กายอาต- มานา โจรจักเบียรบ่ได้ เร่งรู้เรียนเอา