ที่ผ่านมา มนุษย์ไม่เคยไร้หัวใจ / Humankind : A Hopeful History

ถึงเวลามองมนุษยชาติในมุมใหม่แล้ว เพราะนี่คือหนังสือสำหรับยุคสมัยนี้

ไม่มีช่วงเวลาไหนของมนุษยชาติท้าทายเท่ากับช่วงเวลานี้ ปัญหาสภาพแวดล้อม การเมืองระดับนานาประเทศ โรคระบาด และอื่นๆ ผู้คนต่างถอดใจ ท้อแท้ หมดหวังกับมนุษยชาติ แต่รุตเกอร์ เบรกแมน นักประวัติศาสตร์ชาวเนเธอแลนด์ ผู้ถูกจับตาว่าเป็นผู้นำทางความคิดรุ่นใหม่แห่งเนเธอร์แลนด์ (Dutch wunderkind of new ideas) และได้รับการยกย่องจาก TED Talks ว่าเป็นหนึ่งในนักคิดรุ่นใหม่ที่น่าจับตามองของยุโรป (one of Europe's most prominent young thinkers) บอกกับเราว่าถึงเวลาของสัจนิยมใหม่

สัจนิยมใหม่ดังกล่าวคือ ความจริงแท้ที่ว่ามนุษย์มีความดีงามในตัวทุกคนและช่วยเหลือเกื้อกูลกันมาโดยตลอด ย้อนกลับไปเมื่อสองแสนปี โลกถูกครอบครองด้วยสิ่งมีชีวิตที่เรียกว่า “โฮโม” หลายสายพันธุ์ ทว่าเวลาผ่านไปโฮโมเซเปียนส์ สายพันธุ์ต้นกำเนิดของมนุษย์ในปัจจุบันกลับอยู่รอดและครองโลกได้เพียงสายพันธุ์เดียว เราถูกสอนกันต่อๆมาว่าเป็นเพราะพวกเราฉลาดและเรียนรู้เก่ง แต่หนังสือเล่มนี้ยืนยันผ่านงานวิจัย บทสัมภาษณ์ และการค้นคว้ามากมายว่า เพราะมนุษย์รู้จักสานสันพันธ์และช่วยเหลือกันและกันต่างหาก เราจึงอยู่รอดมาได้จนทุกวันนี้ 

นี่จึงเป็นสัจนิยมใหม่ที่ท้าทายความคิดและพลิกมุมมองมนุษยชาติอย่างสิ้นเชิง 

เรื่องย่อ

มนุษย์ถูกสอนให้เชื่อว่าเราเกิดมาเห็นแก่ตัวและชั่วร้ายผ่านบทเรียนในหนังสือ สื่อมวลชน ทฤษฎีจิตวิทยาประวัติศาสตร์ ปรัชญา และอื่นๆ แต่หนังสือเล่มนี้กลับโต้แย้งว่า “มนุษย์เราเป็นคนดี” โดยกำเนิด

รุตเกอร์สืบเสาะและค้นหาความจริงมาโต้แย้งด้วยการพาคนอ่านย้อนไปกว่า 200,000 ปี ผ่านการวิจัยเกี่ยวกับวิวัฒนาการสิ่งมีชีวิต เพื่อที่จะค้นพบว่าโฮโมเซเปียนส์ ไม่ได้ฉลาดกว่า เก่งกว่า หรือโหดร้ายกว่าโฮโมสายพันธุ์อื่น แต่พวกเขาเรียนรู้ที่จะอยู่ร่วมกันเป็นสังคมและมีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ 

รุตเกอร์ยังท้าทายทฤษฎีและการทดลองชื่อดังก้องโลกต่าง ๆ ที่ล้วนบอกกับเราว่า มนุษย์นั้นเปลี่ยนจากคนดีเป็นคนที่ทำเรื่องชั่วร้ายได้ เพียงเพราะมีอำนาจในมือ รวมไปถึงตั้งคำถามต่อเหตุการณ์สังหารหมู่ชาวยิวของนาซี

รุตเกอร์สืบค้น สัมภาษณ์ และเสาะหาข้อผิดพลาดจนพบว่างานวิจัยและความเชื่อที่เราถูกพร่ำสอนกันมาล้วนถูกบิดเบือน เพื่อสร้างความเข้าใจผิดๆ ที่ว่ามนุษย์นั้นโหดร้ายเห็นแก่ตัว เพราะหลักฐานที่เขาค้นพบล้วนแสดงให้เห็นว่ามนุษย์ไม่เคยไร้หัวใจ เราไม่เคยทอดทิ้งกัน และเรายังคงมีความหวัง ฉะนั้นถึงเวลาแล้วที่เราจะมองมองมนุษยชาติในมุมใหม่ 

มุมที่เราล้วนเป็นคนมีหัวใจและพร้อมหยิบยื่นความช่วยเหลือให้กันเสมอ

คำนิยม

“หนังสือเล่มนี้ท้าทายและทำให้ผมมองมองมนุษยชาติในมุมมองใหม่”

Yuval Noah Harari ผู้เขียน Sapiens: A Brief History of Humankind 

“หนังสือเล่มนี้ทำลายมุมมองในแง่ร้ายที่ว่ามนุษย์ชั่วร้ายและเห็นแก่ตัวมาแต่กำเนิด และวาดภาพธรรมชาติของมนุษย์ที่ไม่ใช่แค่ชวนให้อุ่นใจ แต่ยังถูกต้องแม่นยำมากขึ้นด้วย รุตเกอร์ เบรกแมน คือหนึ่งในนักคิดที่ปลุกกระตุ้นมากที่สุดในยุคของเรา” 

Adam Grant ผู้เขียน Give and Take

“หนังสือเล่มใหม่ที่แสนพิเศษของรุตเกอร์ เบรกแมนคือการเปิดเผยความจริง” 

Susan Cain ผู้เขียน Quiet

“ในเวลานี้ ผลงานที่เขียนขึ้นอย่างงดงาม มีข้อมูลสนับสนุนเป็นอย่างดี และเปิดโปงความเชื่อผิดๆ ที่มีมายาวนานเล่มนี้คือหนึ่งในรายการหนังสือที่ผมแนะนำว่าทุกคนควรจะอ่าน อ่านแล้วซื้อให้เพื่อนที่มองโลกในแง่ร้ายที่สุดของคุณทุกคน” 

Peter Gray ผู้เขียน Free to Learn