ศัตรูของเจ้าหล่อน

เรื่องย่อ

ศัตรูของเจ้าหล่อน เป็นนวนิยายเรื่องแรกของดอกไม้สดๆ เป็นนามปากกาของ หม่อมหลวงบุปผา (กุญชร) นิมมานเหมินท์ (17 กุมภาพันธ์ 2448 - 17 มกราคม 2506) ธิดาเจ้าพระยาเทเวศร์วงศ์วิวัฒน์ (ม.ร.ว. หลาน กุญชร) และหม่อมมาลัย เกิด เมื่อวันศุกร์ ที่ 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2448 ปีมะเส็ง ที่วังบ้านหม้อ

งานเขียนของดอกไม้สดถือได้ว่าเป็นนิยายกึ่งพาฝันกึ่งสมจริง
รุ่นบุกเบิก งานส่วนใหญ่ของท่านจะเป็นเรื่องเกี่ยวกับชีวิตครอบครัว โดยเฉพาะเรื่องความรักและการหาคู่ของคนหนุ่มสาว ท่านเป็นนักเขียนรุ่นแรกๆที่ให้ความสำคัญกับตัวละครฝ่ายหญิงมาก
ผลงานในระยะแรกของดอกไม้สดจะมีความเป็นโรมานซ์ แต่ในช่วงหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองในปี พ.ศ. 2475 ซึ่งส่งผลกระทบต่อชีวิตของท่านในฐานะที่เป็นราชตระกูลที่เคยใช้ชีวิตอยู่ในวัง นวนิยายของท่านจะมีลักษณะเรียลลิสติกมากขึ้น เช่นเรื่อง ผู้ดี

นวนิยายเรื่องศัตรูของเจ้าหล่อน นี้จะทำให้ผู้อ่านเห็นภาพในสมัย พ.ศ. 2432 ได้เป็นอย่างดี (ตีพิมพ์ครั้งแรกในหนังสือพิมพ์ไทยเขษมรายเดือน ระหว่างมิถุนายน - กันยายน พ.ศ. 2472) นวนิยายเรื่องนี้สะท้อนให้เห็นภาพความขัดแย้งระหว่างสองวัฒนธรรมสมัยการเปลี่ยนแปลงการปกครอง เป็นนวนิยายเกี่ยวกับความรักของคนในสังคมชั้นสูงที่ได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมตะวันตก เนื่องมาจากทั้งคู่ได้มีโอกาสไปใช้ชีวิตในต่างแดนเพื่อเรียนหนังสือ และตัวละครเอกก็มีความคิดที่จะต่อสู้กับแนวคิดแบบเก่าๆที่ล้าสมัย และดำเนินการประท้วงไปจนกระทั่งพบจุดจบแบบกลับตาลปัตรที่กลายเป็นว่าวัฒนธรรมไทยแบบเดิมๆนั้นกลายเป็นสิ่งดีและปลอดภัยที่สุดสำหรับผู้หญิง

ศัตรูของเจ้าหล่อน นั้น เรื่องมีอยู่ว่าพระเอกโดนคู่หมั้นปฏิเสธเพราะฝ่ายหญิงไม่อยากถูกคลุมถุงชน พระเอกเลยปลอมตัวไปทำงานเป็นผู้ช่วยคุณพ่อนางเอก แล้วพอเจอหน้ากัน พระเอกก็ชอบพูดจิกกัดนางเอกตลอดเวลา นางเอกค่อนข้างงุนงงเพราะเจอหน้ากันครั้งแรกก็มาพูดประชดประชัน ถึงกระนั้นก็ตามนางเอกก็แอบสนใจในตัวพระเอกไม่มากก็น้อย นวนิยายเรื่องนี้สะท้อนค่านิยมอันล้าสมัยของชายหนุ่มยุคนั้นได้เป็นอย่างดี เช่น ทัศนคติของพระเอกที่มองว่านางเอกเป็นกรรมสิทธิ์ของตัวเอง ดังนั้นหล่อนจะถอนหมั้นไม่ได้ แต่ในความไม่ลงรอยกันก็มีความคล้ายจะโรแมนติกซ่อนอยู่ เช่นฉากที่พระเอกต่อยคนว่าที่มาดูถูกนางเอก อย่างไรก็ตามการวางโครงเรื่องของดอกไม้สด มีความคาดเดาได้ค่อนข้างยาก เพราะพฤติกรรมหรือแนวความคิดของตัวละครมันเกินจะคาดเดา ส่งผลให้นักอ่านมีความสนุกและลุ้นตามกันไป

ความสำเร็จของนวนิยายเรื่อง ศัตรูของเจ้าหล่อน เป็นเสมือนบทโหมโรงที่จะทำให้ผู้อ่านมีความสนใจในนวนิยายเรื่องต่อไปของหม่อมหลวงบุปผา นิมมานเหมินทร์ มากขึ้น และทำให้นามปากกา “ดอกไม้สด” มีชื่อเสียงมากพอที่จะทำให้เธอสามารถผลิตนวนิยายออกมาอีกหลายเรื่อง และทุกเรื่องก็ส่งผลให้เธอกลายเป็น นักเขียนนวนิยายสตรีคนแรก และเป็นคนที่ดีที่สุดในบรรดานักเขียนนวนิยายของไทยในเวลาต่อมา