กรุงศรีตามคำบอกเล่า"เชลยอยุธยา" (คำให้การขุนหลวงหาวัด)

คำให้การขุนหลวงหาวัด เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับกรุงศรีอยุธยาผ่านปากคำของเชลยศึกชาวอยุธยา ว่ากันว่าน่าจะบันทึกเป็นภาษามอญโดยล่ามชาวมอญที่รู้ภาษาไทย แล้วมีการแปลเป็นภาษาพม่า อย่างไรก็ตาม มีต้นฉบับภาษามอญที่ยังหลงเหลืออยู่ รัชกาลที่ 4 ทรงทราบ จึงโปรดให้กรมหลวงวงศาธิราชสนิทแปลจากภาษามอญเป็นภาษาไทย ในครั้งนั้นจึงเรียกพงศาวดารฉบับนี้ว่า “พระราชพงศาวดารแปลจากภาษารามัญ” ส่วนชื่อ “คำให้การขุนหลวงหาวัด (ฉบับหลวง)” คาดว่าเป็นการแต่งชื่อเพื่อการจัดพิมพ์ในสมัยหลังจากนั้น