พุทธศาสนาสำหรับคุณครู

วิชาสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม เป็นวิชาที่มีความสำคัญ และมีวิชาย่อยอีกหลายวิชา เช่น วิชาศาสนศึกษา วิชาพระพุทธศาสนา วิชาจริยธรรมศึกษา วิชาหน้าที่พลเมือง วิชาภูมิศาสตร์ วิชาประวัติศาสตร์ และวิชาเศรษฐศาสตร์ เรียกได้ว่า วิชาสังคมฯ สอนให้นักเรียนได้รู้จักสังคม และสามารถอยู่ร่วมกับสังคมที่มีความหลากหลาย (เช่น ศาสนา ความเชื่อ และแนวคิด) ได้ รวมทั้งการเข้าใจสถานการณ์ปัจจุบัน ซึ่งต้องมองย้อนไปในอดีตด้วย (จึงมีวิชาประวัติศาสตร์)

ด้วยเนื้อหาที่มีความหลากหลายของวิชาสังคมฯ ส่งผลให้ครูจำเป็นต้องขวนขวายหาความรู้อยู่เสมอ ต้องทันกระแสสังคมปัจจุบัน ในบรรดาวิชาย่อยที่กล่าวมา บางวิชาก็มีเนื้อหาที่คงที่ อาศัยการท่องจำ และผนวกการวิเคราะห์ การตีความ เพื่อให้ตกผลึกในการขบคิด วิชาสังคมฯ อาจไม่ใช่วิชาที่สนองความต้องการของตลาดแรงงาน (นอกจากวิชาเศรษฐศาสตร์) เพราะเป็นวิชาที่เน้นวิชาการเพื่อเสริมสร้างให้นักเรียนกลายเป็นผู้ที่มีความรอบรู้ เข้าใจสังคม และเนื้อหาในวิชาเป็นเรื่องที่ใกล้ตัวนักเรียนมากที่สุด

ผู้เขียนมองว่า ในบรรดาวิชาย่อยเหล่านี้ วิชาพระพุทธศาสนา (หรือบางทีเรียกว่า วิชาจริยธรรมศึกษา และ วิชาศีลธรรมศึกษา หรือบางทีก็พ่วงเนื้อหาของศาสนาอื่นด้วย จึงเรียกว่า วิชาศาสนศึกษา) เป็นวิชาที่ถูกมองว่า สอนง่าย เพราะครูส่วนมากเป็นชาวพุทธ และนักเรียนส่วนใหญ่ก็เกิดในครอบครัวชาวพุทธ จึงเกิดความประมาทในการสอน อีกส่วนมองว่าเป็นวิชาที่สอนยาก เพราะครูไม่ได้อิน หรือไม่ได้สนใจพุทธศาสนาพอสมควร ผู้เขียนพบว่า พระพุทธศาสนานั้นเป็นศาสนาที่มีความละเอียดอ่อน มีคำสอนที่ประณีต ไม่ว่าครูจะมองว่าเป็นวิชาที่ไม่ได้สอนยาก หรือมองว่าเป็นวิชาที่สอนยาก หัวใจหลักของการสอนวิชานี้คือครูต้องกระจ่างแจ้งก่อน เพื่อสามารถทอดถ่ายให้นักเรียนเข้าใจอย่างถ่องแท้ จึงได้เรียบเรียงและรวบรวมคำถามที่เกิดจากการสนทนากับครูผู้สอนวิชาพระพุทธฯ ว่าประสบกับปัญหาใด เรื่องอะไรบ้าง หรือมีประเด็นอะไรที่น่าสนใจในการสอนวิชานี้ จัดทำเป็นหนังสือในชื่อว่า "พุทธศาสนาสำหรับคุณครู"

หนังสือเล่มนี้อาจไม่ใช่คู่มือที่ช่วยให้ครูสอนวิชาพระพุทธฯ ได้ง่ายดายขึ้น แต่เชื่อมั่นว่า พอเป็นที่เยียวยาใจให้กับครูได้พอสมควร สมควรครูที่คิดว่าวิชานี้สอนยาก ส่วนครูที่คิดว่าตนเองพอสอนไหว อธิบายเรื่องพุทธศาสนาได้ อาจข้ามสิ่งสำคัญหรือยังไม่ถูกทางเลยทีเดียว หนังสือเล่มนี้อาจช่วยให้ครูเพิ่มศักยภาพในการสอนวิชานี้ดียิ่งขึ้น
หวังเป็นอย่างยิ่งว่า ครูจะได้ประโยชน์และมองเห็นหนทางที่ทำให้ตนนั้นมีศักยภาพในการสอนวิชานี้มากขึ้น นำไปสู่การเข้าถึงพุทธศาสนาทั้งผู้สอนและผู้เรียน คือการรู้ และการเป็นคนดีตามคำสอนของพระพุทธเจ้า