บทกวีของออสการ์ ไวลด์

ออสการ์ ไวลด์ (Oscar Wilde) เป็นกวี นักเขียน และนักวิจารณ์ชาวไอริชศตวรรษที่ 19 ผู้เป็นตัวแทนแนวคิด "สุนทรียศาสตร์" (Aestheticism) ซึ่งเชื่อว่าความงามมีคุณค่าในตัวของมันเอง และศิลปะไม่จำเป็นต้องมีเป้าหมายหรือต้องรับใช้ศีลธรรมสังคม นอกจากนี้ บทกวีของเขามักสะท้อนถึง สัจธรรมอันลึกซึ้งของชีวิตผ่านภาษาที่วิจิตรบรรจง
1. สัจธรรมในบทกวีของไวลด์ ไวลด์มองว่าสัจธรรมของชีวิตมักเป็นสิ่งที่ขัดแย้งกันเอง เช่นความรักมักนำมาซึ่งความเจ็บปวด ความสุขมักมาพร้อมกับความเศร้า ศิลปะและความงามเป็นสิ่งที่ปิดบังความโหดร้ายของโลก เช่นบทกวี "The Ballad of Reading Gaol" (1898) ซึ่งไวลด์แต่งขึ้นหลังจากที่เขาถูกจองจำในเรือนจำเรดดิ้ง
Yet each man kills the thing he loves,
By each let this be heard,
Some do it with a bitter look,
Some with a flattering word.
ไวลด์ชี้ให้เห็นสัจธรรมอันเจ็บปวดของมนุษย์ว่า เราทุกคนล้วนทำร้ายสิ่งที่เรารัก ไม่ว่าทางตรงหรือทางอ้อม บางคนทำร้ายด้วยความโกรธเกลียด บางคนทำด้วยถ้อยคำอ่อนหวานแต่แฝงพิษ สิ่งนี้สะท้อนถึงความย้อนแย้งของมนุษย์ที่รักและทำลายไปพร้อมกัน
2. ความงามในบทกวีของไวลด์ ไวลด์ยกย่องความงามในทุกแง่มุม ไม่ว่าจะเป็นความงามในธรรมชาติ ศิลปะ หรือความงามของมนุษย์ แต่เขาไม่ได้มองความงามในแง่ตื้นเขิน เพราะในหลายบทกวีของเขา ความงามมักแฝงด้วยความเศร้าและความรู้สึกสูญเสีย เช่นในบทกวี "Her Voice"
The violets in the covert hid
And trembled with the dew,
And the roses laid their crimson mouths
On the languid lips of the lake.
ไวลด์บรรยายถึงดอกไวโอเลตที่ซ่อนตัวอยู่ในร่มเงา และกุหลาบที่เอียงอ่อนลงสัมผัสผิวน้ำอย่างอ่อนโยน ภาษาเต็มไปด้วยภาพพจน์ที่ทำให้เห็นถึงความงามของธรรมชาติที่ละเอียดอ่อนและเต็มไปด้วยอารมณ์ความรู้สึก อย่างไรก็ตาม ความงามในที่นี้ยังแฝงความเปราะบางและชั่วคราว สะท้อนถึงความไม่จีรังของชีวิตและความงาม
3. สุนทรียะและศิลปะในบทกวีของไวลด์ ไวลด์ยึดถือแนวคิด "ศิลปะเพื่อศิลปะ" (Art for Art's Sake) ซึ่งหมายความว่าศิลปะมีคุณค่าในตัวของมันเอง โดยที่ไม่ต้องรับใช้ศีลธรรมหรือประโยชน์ทางสังคม เช่นในบทกวี "Panthea"
Nay, let us walk from fire unto fire,
From passionate pain to deadlier delight,
I am too young to live without desire,
Too young art thou to waste this summer night.
จะเห็นได้ว่าไวลด์เชิดชูความเร่าร้อนของชีวิตและศิลปะ บรรทัดแรกกล่าวถึงการเดินผ่านไฟ เปรียบเสมือนการแสวงหาความงามและความสุขอย่างไม่มีที่สิ้นสุด เขาปฏิเสธแนวคิดที่ว่าความปรารถนาเป็นสิ่งต้องห้าม และเชื่อว่ามนุษย์ควรมีอิสระในการเสพสุนทรียะแห่งชีวิตโดยที่ไม่ต้องถูกตีกรอบด้วยศีลธรรม
บทกวีของออสการ์ ไวลด์ เปี่ยมไปด้วยความงามและสุนทรียะที่ลึกซึ้ง แต่ขณะเดียวกันก็สะท้อนสัจธรรมของชีวิตที่มักขัดแย้งกันเอง เขาไม่เพียงแต่เชิดชูความงาม แต่ยังเปิดเผยความเศร้าโศกที่แฝงอยู่ในความงามนั้น ไวลด์ไม่ได้เขียนบทกวีเพื่อสั่งสอนศีลธรรม แต่เพื่อให้เราได้สัมผัสและครุ่นคิดถึงความงามและความเป็นจริงของโลกในมุมมองที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น

วรรณ วรญา
ผู้แปล