กลยุทธ์วิเคราะห์ข้อสอบเนติฯ ข้อ 9 กฎหมายรัฐธรรมนูญ

คำนำ

ข้อสอบเนติบัณฑิต ข้อ 9 ในส่วนของกฎหมายรัฐธรรมนูญ ถือเป็นบททดสอบที่มีความท้าทายและมีมิติที่ลึกซึ้งเป็นพิเศษ ด้วยลักษณะของคำถามที่มิได้มุ่งเน้นการท่องจำตัวบทเพียงอย่างเดียว แต่ต้องการความเข้าใจใน กระบวนการยุติธรรมทางรัฐธรรมนูญ และความสัมพันธ์เชิงอำนาจขององค์กรตามรัฐธรรมนูญอย่างถ่องแท้
หนังสือ "กลยุทธ์วิเคราะห์ข้อสอบเนติฯ ข้อ 9 กฎหมายรัฐธรรมนูญ" เล่มนี้ ได้รับการจัดทำขึ้นจากการวิเคราะห์ข้อสอบเก่าหลายสิบปีอย่างเป็นระบบ เพื่อสังเคราะห์และถอดรหัสแนวทาง ประเด็นสำคัญ และ "กับดัก" ที่ผู้ออกข้อสอบมักนำมาใช้ทดสอบความเข้าใจของผู้เข้าสอบ จากการวิเคราะห์พบว่าหัวใจของข้อสอบในข้อนี้มุ่งเน้นไปที่ เขตอำนาจของศาลรัฐธรรมนูญ โดยมี รัฐธรรมนูญ มาตรา 212 เป็นแกนกลางที่ถูกนำมาออกข้อสอบบ่อยครั้งที่สุด
เนื้อหาในหนังสือเล่มนี้จึงมุ่งเน้นการอธิบาย "จุดตัด" ที่สำคัญซึ่งผู้สอบมักเกิดความสับสน เพื่อให้เกิดความแม่นยำในการวินิจฉัย เช่น:
การแยกแยะระหว่างการโต้แย้ง "บทบัญญัติแห่งกฎหมาย" (ซึ่งสามารถส่งเรื่องโดยศาลตามมาตรา 212 ได้) กับการโต้แย้ง "การกระทำของเจ้าหน้าที่" หรือ "กระบวนการตรากฎหมาย" (ซึ่งไม่สามารถใช้ช่องทางดังกล่าวได้)
เงื่อนไขสำคัญที่ว่าศาลที่ส่งเรื่องได้ต้องเป็น "ศาลที่จะใช้กฎหมายนั้นบังคับแก่คดี" และคดีต้อง "ยังไม่ถึงที่สุด"
คุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง โดยเฉพาะผลของ "การรอการลงโทษ" ที่ยังคงถือว่า "เคยได้รับโทษจำคุก" และผลของ "การล้างมลทิน" ที่ไม่สามารถลบล้างข้อเท็จจริงในอดีตอันเป็นลักษณะต้องห้ามตามรัฐธรรมนูญได้
เขตอำนาจของ ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ที่ขยายครอบคลุมไปถึง "ผู้สนับสนุน" ในการกระทำความผิดด้วย
นอกจากนี้ ยังได้รวบรวมและสรุปหลักการจาก คำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญ และ คำพิพากษาศาลฎีกา ที่สำคัญซึ่งมักถูกนำมาเป็นฐานในการสร้างข้อเท็จจริงในข้อสอบ พร้อมทั้งนำเสนอเครื่องมือวิเคราะห์เชิงลึกในรูปแบบต่างๆ เช่น การวิเคราะห์โจทย์คู่ขนาน และ แผนผังการตัดสินใจ เพื่อให้ผู้ศึกษาสามารถนำไปปรับใช้ได้จริงในห้องสอบ
ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่า หนังสือเล่มนี้จะเป็น "แผนที่และเข็มทิศ" ที่ช่วยให้ผู้เตรียมสอบเนติบัณฑิตทุกท่านสามารถจับประเด็น วิเคราะห์ข้อสอบได้อย่างเฉียบคมและเป็นระบบ และนำไปสู่ความสำเร็จในการสอบตามที่มุ่งหวังทุกประการ


ธนทร ผดุงธิติฐ์
รองอธิบดีผู้พิพากษา ภาค 9
28 มิถุนายน 2568