คีตะพจน์แห่งชีวาตม์ (Song of Myself)

Song of Myself คือมหากาพย์แห่งจิตวิญญาณอเมริกัน และยังเป็นบทกวีแห่งจักรวาลที่สั่นสะเทือนหัวใจมนุษย์ทั้งปวง บทกวีนี้มิใช่เพียงเสียงขับขานของกวี หากคือการประกาศอิสรภาพของ "ตัวตน" ที่โอบรับโลกทั้งมวลไว้ในความเป็นหนึ่งเดียว
วอลต์ วิทแมน เปล่งเสียงออกมาด้วยถ้อยคำที่ไหลรินเหมือนสายน้ำอันไร้ฝั่ง เขาเฉลิมฉลองตนเองไม่ใช่ด้วยความหยิ่งผยอง แต่เพราะเขาเห็นว่า "ตัวตน" ของเขาคือส่วนหนึ่งของทุกชีวิต และทุกชีวิตก็สะท้อนอยู่ในเขา อะตอมทุกอนุภาคที่เป็นของข้า ก็ดีงามไม่ต่างจากที่เป็นของท่าน เสียงของเขาจึงมิได้ขีดเส้นแบ่งระหว่างข้ากับท่าน หากเป็นสะพานแห่งความสัมพันธ์อันไร้ขอบเขต
ปรัชญาในบทกวีนี้คือการยืนยันว่าความศักดิ์สิทธิ์มิได้อยู่บนสวรรค์หรือในคัมภีร์ หากอยู่ในร่างกายที่หายใจ ในผิวหนังที่สัมผัส ในกลิ่นดินหลังฝนแรก และในเสียงหัวใจของผู้คนที่เดินเคียงข้างกัน วิทแมนเชิดชู "ความธรรมดา" ให้กลายเป็น "ความศักดิ์สิทธิ์" ทุกหยาดเหงื่อของแรงงาน ทุกการก้าวเท้าของคนเดินดิน ล้วนเป็นบทสวดแห่งจักรวาล
เขาสลายกำแพงระหว่างมนุษย์กับธรรมชาติ ระหว่างกายกับวิญญาณ ระหว่างปัจเจกกับมหาชน Song of Myself คือการหลอมรวมตัวตนกับจักรวาล จนกายนี้มิใช่เพียงเรือนร่าง แต่เป็นดิน น้ำ ฟ้า ลม และดวงดาว เขาเชิญชวนผู้อ่านให้ก้าวออกจากกรงขังแห่งกฎเกณฑ์ แล้วหายใจร่วมกับความอิสระของจักรวาล
นี่มิใช่เพียงบทกวี หากคือปรัชญาแห่งความเป็นเอกภาพ ความเป็น "ข้าพเจ้า" ที่ไม่ปฏิเสธ "ท่าน" และความเป็น "ท่าน" ที่สะท้อนอยู่ใน "ข้าพเจ้า" วิทแมนทำให้เราเห็นว่า ความสุขสูงสุดมิได้อยู่ในการหลบหนีจากโลก แต่อยู่ในการที่เราโอบกอดโลกทั้งโลกไว้ในหัวใจดวงเดียว
Song of Myself จึงเปรียบเสมือนบทสวดมนต์แห่งชีวิต ที่ปลุกเร้าให้มนุษย์ตระหนักถึงคุณค่าของตนเองและผู้อื่น ให้เรายอมรับทั้งความเจ็บปวดและความสุข ทั้งความเปราะบางและความยิ่งใหญ่ของการมีชีวิตอยู่ และสุดท้าย ให้เรากล้าที่จะร้องเพลงของเราเอง ด้วยเสียงแท้จริงของจิตวิญญาณของเราเอง

เนษฐ์ ธาราธิเบศร์
ผู้แปล