ตำนานรักและน้ำตา: รวมเทพนิยายของออสการ์ ไวลด์ (The Fairy Tales of Oscar Wilde)

เทพนิยายของออสการ์ ไวลด์ คือเสียงดนตรีที่บรรเลงด้วยความโศกเศร้าและความงดงามในคราเดียวกัน เป็นถ้อยคำที่สัมผัสหัวใจของมนุษย์ผู้เปราะบาง ด้วยความอ่อนโยนแห่งศิลปะและความคมคายแห่งปัญญา เขาเขียนเรื่องเหล่านี้ไม่ใช่เพียงเพื่อเด็ก หากเพื่อผู้ใหญ่ที่ยังมีหัวใจของเด็กซ่อนอยู่ เพื่อเตือนให้เราระลึกว่า ความรัก ความเมตตา และความงามแท้นั้น มิได้สถิตอยู่ในความสำเร็จหรือความสุขภายนอก แต่อยู่ในการเสียสละ การให้อย่างบริสุทธิ์ใจ และการเข้าใจถึงความเศร้าอันเป็นธรรมชาติของชีวิต
ในเรื่องนกน้อยไนติงเกลกับดอกกุหลาบแดง ไวลด์นำเสียงร้องของนกไนติงเกลมาสะท้อนเสียงของความรักอันบริสุทธิ์ สัตว์น้อยผู้เชื่อมั่นว่าความรักคือความงามสูงสุด ยอมพลีชีวิตตนเองเพื่อสร้าง "ดอกกุหลาบสีแดง" ให้ชายหนุ่มผู้หลงใหลในความรักของหญิงสาว แต่นกน้อยไม่รู้เลยว่า โลกของมนุษย์นั้นไร้หัวใจเพียงใด กุหลาบแดงที่เกิดจากเลือดและเสียงเพลงของมัน ถูกเหยียบย่ำลงกับพื้นดิน ความรักที่มันเชื่อว่าศักดิ์สิทธิ์กลับไร้ค่าในสายตามนุษย์ เรื่องนี้จึงเป็นบทเพลงเศร้าโศกแห่งความฝันของผู้มีหัวใจงดงาม ที่ถูกโลกแห่งความจริงทำลายลงอย่างไร้ความเมตตา
เรื่องเจ้าชายผู้เปี่ยมสุขคือภาพเปรียบของความงามภายในที่ชนะความงามภายนอก เป็นตำนานแห่งการเสียสละที่เปล่งแสงอยู่แม้ในความตาย ส่วนเรื่องยักษ์ผู้เห็นแก่ตัวที่สร้างกำแพงล้อมสวนของตน ไม่ให้เด็ก ๆ เข้ามาเล่น จนฤดูใบไม้ผลิไม่เคยกลับมาเยือนอีกเลย เรื่องนี้สำหรับผมแล้ว งดงามดั่งบทสวดแห่งการไถ่บาป ว่าความอ่อนโยนและการให้อภัยเท่านั้น ที่ทำให้หัวใจมนุษย์กลับมามีฤดูใบไม้ผลิอีกครั้ง ส่วนเรื่องพลุอหังการคือบทประชดประชันอันแหลมคมว่า ผู้ที่หลงตนว่าสำคัญที่สุด มักจบลงอย่างไร้ร่องรอย เสียงระเบิดของมันดังเพียงในหูของตนเองเท่านั้น ส่วนเรื่องมิตรผู้ภักดีเปรียบดั่งกระจกสะท้อนโลกแห่งศีลธรรมจอมปลอม เตือนให้เรารู้ว่า ความดีที่แท้จริงนั้น ไม่ได้อยู่ที่คำพูด แต่อยู่ในความจริงใจและการลงมือกระทำที่ไม่หวังสิ่งตอบแทน และอีกหลายเรื่องที่ล้วนแล้วแต่แฝงไว้ด้วยความหมายที่งดงามและลึกซึ้งยิ่ง
เทพนิยายของไวลด์ทั้งหมดนี้จึงเป็นเหมือนกระจกส่องสังคมที่ขุ่นมัวด้วยความเห็นแก่ตัวและความเสื่อมทางจิตใจ ทว่าก็ยังเป็นเทียนเล่มเล็กในความมืด ที่ส่องให้เห็นคุณค่าของความรัก การเสียสละ และศิลปะอันบริสุทธิ์ ถ้อยคำของเขามีทั้งเสียงหัวเราะและเสียงสะอื้น ทั้งกลิ่นหอมของดอกไม้และควันไฟจากหัวใจที่มอดไหม้ เขาเขียนเหมือนกวีผู้กำลังอธิษฐานให้โลกเข้าใจว่า ความงามมิใช่สิ่งหรูหรา หากเป็นความจริงที่ปรานีต่อวิญญาณ และแม้เทพนิยายเหล่านี้จะสิ้นสุดลงด้วยความเศร้าเสมอ แต่ก็เป็นความเศร้าที่งดงามจนเราต้องยิ้มทั้งน้ำตา

เมธา วราภักดิ์กูล
ผู้แปล