โยฮันน์ เซบาสเตียน บาค (Johann Sebastian Bach)

ในโลกของเสียงดนตรี มีดนตรีเพียงไม่กี่เสียงที่ยังดังกังวานยาวนานเกินกว่าอายุขัยของผู้สร้างมัน โยฮันน์ เซบาสเตียน บาค คือหนึ่งในเสียงนั้น เสียงที่มิได้เพียงก้องอยู่ในโถงโบสถ์ หากดังกระทบก้นบึ้งจิตใจมนุษย์ข้ามศตวรรษราวกับเป็นถ้อยคำสนทนากับนิรันดร์กาล
ในหนังสือชีวประวัติเล่มนี้ เฮอร์เบิร์ต เอฟ. ไพเซอร์ ไม่ได้เพียงเขียนถึงชายผู้หนึ่งซึ่งใช้ชีวิตเรียบง่ายในเมืองเล็ก ๆ ของเยอรมนี หากได้เปิดผ้าม่านสู่โลกภายในของอัจฉริยศิลปินผู้มองดนตรีเป็นภาษาของจักรวาล เป็นสะพานที่เชื่อมมนุษย์กับความจริงล้ำลึกกว่าสิ่งที่ตาเห็น บาค สำหรับ ไพเซอร์ จึงมิใช่เพียงนักออร์แกนผู้ชำนาญ มิใช่เพียงครู ผู้บรรเลง หรือผู้ประพันธ์ หากคือมนุษย์ผู้หายใจเข้าออกเป็นเสียงประสาน ผู้ฟังความเงียบและแปรความเงียบนั้นเป็นบทเพลง
ภายใต้ปลายปากกาของไพเซอร์ เราได้เห็นบาคในฐานะผู้สืบทอดมรดกดนตรีบาโรก ผู้ซึ่งรวมความเข้มงวดแห่งโครงสร้างเข้ากับอิสรภาพแห่งจิตวิญญาณอย่างน่าอัศจรรย์ จังหวะในงานของเขาจึงเปรียบเสมือนชีพจรของโลก เต้นอย่างสม่ำเสมอ ลึกซึ้ง และเต็มไปด้วยความหมายที่รอคอยให้ผู้ฟังเปิดใจรับรู้
การอ่านชีวประวัตินี้จึงไม่ใช่เพียงการทำความรู้จักกับชีวิตของนักดนตรีคนหนึ่ง หากคือการเดินทางเข้าไปในดินแดนที่คำถามทางปรัชญาสถิตอยู่ในทุกทำนอง ว่าเหตุใดความงามจึงปลอบประโลมมนุษย์ได้ เหตุใดความซับซ้อนจึงอยู่ร่วมกับความเรียบง่ายได้โดยไม่ขัดแย้ง และเหตุใดเสียงดนตรีจึงสามารถปลุกส่วนลึกที่สุดของเราให้ตื่นขึ้น
ผู้แปลขอให้คำนำนี้เป็นบานประตูเล็ก ๆ ที่เปิดไปสู่อาณาจักรอันยิ่งใหญ่ของบาค ซึ่งเป็นอาณาจักรที่ไพเซอร์ได้บรรจงร่างแผนที่ให้เราอย่างงดงาม เพื่อผู้อ่านจะได้ก้าวเข้าไปสัมผัสว่าแม้กาลเวลาจะเปลี่ยนผ่านเพียงใด ความจริงหนึ่งยังคงเดิมเสมอว่า ดนตรีที่ถือกำเนิดจากหัวใจที่ซื่อสัตย์ต่อความงาม จะไม่มีวันดับสูญไปจากโลกใบนี้เลย

เนษฐ์ ธาราธิเบศร์
ผู้แปล