นิตยสาร Creative Thailand ปีที่ 4 ฉบับที่ 11

Multi-skilled People Make Multi-Solutions

ทุกสิ้นปีการศึกษา ที่สถาบันสอนการออกแบบอุตสาหกรรม อองซี - เลส์ อาเทลเลียร์ (ENSCI - Les Ateliers) ซึ่งตั้งอยู่ใจกลางกรุงปารีส จะได้ต้อนรับแขกคนสำคัญอย่างแอปเปิล (Apple Inc.) บริษัทสัญชาติอเมริกันผู้สร้างประวัติศาสตร์ให้กับวิถีชีวิตของคนยุคใหม่ ซึ่งจะส่งแมวมองมาเยี่ยมชมผลงานของนักศึกษาเพื่อเฟ้นหาเลือดใหม่เข้าร่วมงาน โดยนักศึกษาที่แอปเปิลมองหานั้น ต้องไม่ใช่ผู้ที่มีแค่มุมมองด้านการออกแบบที่โดดเด่น แต่จะต้องมีวิสัยทัศน์ต่อการใช้ชีวิตของผู้คน และรู้จักแก้ปัญหาไม่ว่าจะเป็นด้วยกลศาสตร์ วัสดุศาสตร์ เทคโนโลยีชีวภาพกระทั่งทักษะช่างฝีมือ และสาเหตุที่สถาบันแห่งนี้ผลิตคนเหล่านี้ได้ ก็เพราะหลักสูตรการเรียนซึ่งเน้นที่การฝึกฝนอย่างหนักกับการทำงานจริงของสายพานการผลิตในโรงงาน ห้องปฏิบัติการเคมี หรืองานฝีมือช่างไม้ที่เป็นเลิศ

ในประวัติศาสตร์ของการสั่งสมทุนทางสังคมนั้น ได้แสดงถึงผลลัพธ์อันหลากหลายผ่านสิ่งประดิษฐ์สร้างสรรค์มากมายของมนุษย์ ตั้งแต่เครื่องแต่งกายจนถึงระบบงานวิศวกรรม ขณะที่ความหลากหลายของทักษะช่างฝีมือก็ได้เป็นฐานของการสร้างจินตนาการให้เป็นไปได้ จวบจนเมื่อระบบการปฏิวัติอุตสาหกรรมได้กรุยทางสู่การอุปโภคบริโภครูปแบบใหม่ให้กับประชากรโลกด้วยสินค้าที่หน้าตาเหมือนกัน จากวัสดุที่เหมือนกัน และโดยแรงงานที่ไหนก็ได้ในโลก ความหลากหลายของทักษะและการผลิตที่ผ่านการผสมผสานเอกลักษณ์และคุณค่าเพื่อสร้างความพิเศษเหล่านี้ จึงค่อยๆ ถูกบดบังลงไปในที่สุด

แต่ในวันนี้ ระบบการอุปโภคบริโภคและระบบการผลิตของโลกได้เดินทางมาถึงจุดที่แวดวงนักเศรษฐศาสตร์ นักอุตสาหกรรม หรือแม้แต่นักการตลาดตระหนักกันดีแล้วว่า อนาคตไม่ได้เป็นอย่างที่มักถูกพรรณนาไว้ วิถีชีวิตที่ใช้กันมาอย่างต่อเนื่องกว่าครึ่งศตวรรษนั้นเข้ากันไม่ได้กับสิ่งที่โลกกำลังเดินไป ทักษะแบบเดียวกัน ความรู้ชุดเดียวกัน และเทคโนโลยีการผลิตที่เหมือนกัน ไม่ได้ช่วยเยียวยาอาการทรุดตัวของระบบเศรษฐกิจทั้งในระดับชุมชนและประเทศ ยิ่งไปกว่านั้นความต้องการของตลาดผู้บริโภคก็ดูจะซับซ้อนขึ้น และมีความต้องการในสินค้าและบริการที่มากกว่าแค่ตอบสนองปัจจัยพื้นฐานแบบเดิมๆ

ทั้งหมดนี้จึงเป็นเหตุผลง่ายๆ ว่า ทำไมแอปเปิลจะต้องเดินทางไปหานักรังสรรค์หน้าใหม่ที่กรุงปารีสทุกปี เพราะแอปเปิลคือผู้สร้างสินค้าที่เชื่อมต่อกับการบริการที่ง่ายสำหรับลูกค้า แต่ความง่ายนี้มีเบื้องหลังที่ซับซ้อนและต้องระดมทักษะที่หลากหลายเพื่อนำไปสู่การใช้งานอันไร้ที่ติ ขณะที่ อองซี - เลส์ อาเทลเลียร์ ก็ผลิตคนที่เป็นนักผสมผสานความรู้ได้อย่างลงตัว ปรากฏการณ์ผลิตและระดมความรู้แบบสหสาขาเพื่อการผลิตสินค้าและบริการที่ตอบโจทย์ลูกค้าอย่างตรงจุดจึงกำลังดำเนินไป ทั้งในฝั่งของหน่วยผลิต “คน” คือภาคการศึกษา และฝั่งของหน่วยที่นำ “คน” ไปใช้ คือภาคธุรกิจ ตั้งแต่บริษัทยักษ์ใหญ่และสตูดิโอขนาดเล็ก พร้อมๆ กับที่สังคมจะต้องส่งเสริมและสร้างให้เกิด “คน” ที่เป็นแกนกลางของแรงดึงดูด เพื่อเสาะหาและรวบรวมทักษะตลอดจนความรู้พิเศษต่างๆ มาเป็นองค์ประกอบของการรังสรรค์ผลผลิตใหม่ๆ ด้วย

เพราะความสามารถจากการแสวงหาของพวกเขา นอกจากจะช่วยสร้างสินค้าและบริการใหม่ที่หนีจากปัญหาการแข่งขันด้วยกลไกราคาตลาดและการลอกเลียนแบบแล้ว ยังก่อให้เกิดการจ้างงานที่จะช่วยพยุงระบบเศรษฐกิจให้กระเตื้องขึ้นอีกครั้งด้วยนั่นเอง

ในเล่มพบกับ...

The Subject… Lost Generation?
Creative Entrepreneur… Matina Amanita
Cover Story… Timeless Skill: เมื่อ 'ผู้ประกอบการ' เท่ากับ 'นักผสมผสาน'
CreativeCity… Hong Kong: A Vantage Point City
The Creative… Very Kind Invention / Very Kind Mixture