1984

1984 (หนึ่ง-เก้า-แปด-สี่)

เป็นวรรณกรรมการเมืองที่คลาสสิกในแง่เนื้อหา โครงเรื่อง และกลวิธีการประพันธ์ที่ทั่วโลกยอมรับอีกเล่มหนึ่งของ จอร์จ ออร์เวลล์ ซึ่งโดดเด่นและเข้มข้นจริงจัง รวมทั้งสำนวนการเขียนที่เสียดสีการปกครองอย่างสุดขีด
โดยสร้างภาษาใหม่ด้วยการเล่นคำ ให้ผู้อ่านได้พึงใจกับนัยภาษาอย่างเป็นทางการ ที่เรียกว่าภาษา ‘นิวสปีค’ ซึ่งเห็นได้ชัดว่าในแต่ละคำนั้นนอกจากต้องการสื่ออย่างมีนัยและเน้นหนักแล้ว ยังแฝงด้วยอารมณ์เสียดสี เยาะหยัน และขัดแย้งไว้ด้วย เช่น พี่เบิ้ม (Big Brother), คิดสองชั้น (Doublethink), อาชญากรรมความคิด (Thoughtcrime), 2 + 2 = 5 และ หลุมความทรงจำ (Memory hole) เป็นต้น

1984 เป็นบันเทิงคดีการเมืองที่ดำเนินเรื่องภายใต้การสอดแทรกเทคโนโลยีทางวิทยาศาสตร์ ด้วยนวัตกรรมแปลกใหม่ เช่น จอโทรภาพที่สามารถรับและส่งได้ในเวลาเดียวกัน เครื่องเขียนตามคำบอก เครื่องประพันธ์ร้อยกรอง และอุปกรณ์อื่นๆ อีกมากมายที่ใช้ในการแก้ไขบิดเบือนความจริง รวมทั้งเครื่องมือในการทรมานนักโทษด้วย อย่างไรก็ดี แม้ในยุค 1984 จะมีความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีเช่นนี้ หากทว่าความเป็นอยู่ของประชาชนส่วนใหญ่นั้นกลับล้าหลัง สกปรก อัตคัด แร้นแค้น มีการแบ่งระดับชนชั้นอย่างชัดเจน ผู้ใต้ปกครองจะถูกกดทับสิทธิ์ขั้นพื้นฐานทุกประการโดยสิ้นเชิง ไม่ว่าจะเป็นความคิดอ่าน การรับรู้ การแสดงความคิดเห็น การตั้งคำถาม การรับสื่อ หรือแม้กระทั่งการร่วมกิจกรรมทางเพศ

1984 ถูกคัดเลือกให้เป็นหนังสือหนึ่งในร้อยนวนิยายภาษาอังกฤษที่ดีที่สุดของนิตยสารไทม์ช่วงปี ค.ศ. 1923-2005 รวมทั้งยังเป็นงานวรรณกรรมที่โมเดิร์นไลบรารี (Modern Library 100 Best Novels) จัดให้เป็นลำดับที่ 13 ของนวนิยายดีที่สุดร้อยเรื่อง ในบรรดานวนิยายของคริสต์ศตวรรษที่ 20