จอมใจจอมคนทรนง

พ.ศ. 2442
เป็นยุคที่สยามประเทศกำลังมีความเปลี่ยนแปลงทั้งจากภายในและภายนอก
การเมืองภายใน มีทั้งการทุจริตฉ้อฉล การมักใหญ่ใฝ่สูง การเมืองภายนอก คือ การพยายามเข้ามารุกรานของต่างชาติ
ในดินแดนทางภาคอีสาน เรียกผู้ที่ขัดแย้งกับทางการว่า ผีบุญ
ผาแดง หนุ่มคนกล้าคนหนึ่ง ถูกโยงเข้าไปเกี่ยวข้องกับเหล่าผีบุญ เพราะ นางไอ่ หญิงสาวคนที่เขารักที่สุด คือ ลูกสาวของผีบุญมือเหล็ก
ผาแดงแอบรักนางไอ่ แต่กว่าจะทำให้นางไอ่มองเห็นความรักอันบริสุทธิ์ใจของเขานั้น ผาแดงกลับต้องสูญเสีย คำใส หญิงสาวอีกคนที่เป็นฝ่ายรักผาแดงอยู่ข้างเดียว
ผีบุญมือเหล็ก สมคบกับข้าราชการกังฉิน ขุนราวีปรปักษ์ หวังสร้างตนเป็นใหญ่ แม้กระทั่งยอมยกนางไอ่ให้กับขุนราวีปรปักษ์ เพื่อให้ได้รับการสนับสนุนทั้งกำลังคนและอาวุธ
ต่างฝ่ายต่างยืมมือของอีกฝ่าย เพื่อประโยชน์ของตน
หญ้าแฟรกอย่าง ผาแดง ต้องสูญเสียอาจารย์ สูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก ผาแดง จึงรวบรวมเหล่าคนกล้า เป็นนักรบอาสา คุ้มกันเหล่าชาวบ้านที่ต้องการจะย้ายไปอยู่ถิ่นอื่นให้อยู่รอดปลอดภัย
ชื่อเสียงของผู้กล้าอย่างผาแดง สะเทือนทั้งฝ่ายผีบุญ ทั้งข้าราชการกังฉิน รวมทั้งเหล่าขุนโจรร้ายอื่นๆ จนถูกหมายหัว แต่ในที่สุดผาแดงตัดสินใจร่วมมือกับทางการโค่นอำนาจของผีบุญและได้ครอบครองหญิงสาวอันเป็นที่รักหนึ่งเดียวของเขาสมปรารถนา
ในสนามรบ ผาแดง คือ จอมคน
ในสนามรัก นางไอ่ คือ จอมใจ