เมืองโบราณไชยวาน มรดกทางวัฒนธรรมสมัยทวารวดี

อีสานหรือภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทยเป็นแหล่งอารยธรรมเก่าแก่ที่มีความอุดมสมบูรณ์มาแต่ครั้งโบราณกาล จึงเหมาะแก่การตั้งหลักแหล่งของมนุษย์ นักโบราณคดีเชื่อว่า
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีมนุษย์เข้ามาตั้งหลักแหล่งมากว่า 12,000 ปีมาแล้ว ดังจะสังเกตได้จากร่องรอยของวัฒนธรรมที่มีกระจัดกระจายอยู่ทั่วไปในภูมิภาคนี้ เช่น เสมาหินทราย ปราสาทหินต่าง ๆ ตลอดจนพระพุทธรูปโบราณซึ่งล้วนเป็นสิ่งบ่งชี้ให้เห็น
ว่าพระพุทธศาสนาได้เข้ามาในดินแดนไทยและภาคตะวันออก
เฉียงเหนือมาแล้วนับพันปี....................................................
ฟากที่ตั้งของตัวอำเภอโคกโพธิ์ไชยไปทางทิศใต้ ปรากฏร่องรอยของวัฒนธรรมโบราณที่มีอายุอยู่ในราวพุทธศตวรรษที่
12-16 ชาวบ้านเรียกขานนามเมืองว่า “เมืองไชยวาน” แต่ยังหาผู้สืบค้นเพื่อนำมาเรียบเรียงไว้ให้เป็นเรื่องเป็นราวได้น้อยเต็มที ต่างคนต่างกล่าวขวัญกันไปต่าง ๆ นานา
เคยมีผู้นำท้องถิ่นนักอนุรักษ์และรักประวัติศาสตร์หลายต่อหลายคนด้วยกัน พยายามจะรวบรวมเก็บหาหลักฐานข้อมูลเพื่อนำมาสร้างแปง(แปลง)เป็นหลักสูตรท้องถิ่นเอาไว้ให้อนุชนรุ่นหลังได้ศึกษาเรียนรู้ แต่ก็ติดขัดด้วยเหตุผลของแต่ละคน สุดท้ายเมืองโบราณไชยวานก็คล้ายจะถูกฝังกลบเอาไว้ต่อไปไม่มีที่สิ้นสุด
แต่วันนี้ไม่ใช่เช่นนั้นอีกต่อไป... ทุกเรื่องราวทุกรายละเอียดที่เคยผ่านและสัมผัสอยู่บนทรายทุกเม็ด อิฐทุกแผ่น ศิลาแลงทุกก้อนในอดีต ได้ถูกถอดรหัสออกมาเป็นเรื่องราวเอาไว้แล้วในสารนิพนธ์ทางประวัติศาสตร์ภายใต้ชื่อว่า “เมืองโบราณไชยวาน มรดกทางวัฒนธรรมสมัยทวารวดี” เล่มนี้เรียบร้อยแล้ว